Historie

Fort Honswijk ligt op het Eiland van Schalkwijk bij de buurtgemeenschap Honswijk in Tull en ’t Waal aan de noordoever van de Lek. Het fort heette vroeger Fort Willem II en is een fort van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW). Het is gebouwd tussen 1844 en 1848 en had drie verdiepingen met op het dak een open batterij.
Door het gebied te inunderen (onder water te laten lopen) kon worden voorkomen dat de vijand over de Lek of over de dijk naar het westen kon oprukken.

Betrokkenheid Stichting

De Stichting Leefbaarheid was betrokken bij de plannen om Fort Honswijk recreatief te ontwikkelen. Toen B&W van de Gemeente Houten een te ambitieus, miljoenen euro’s kostend plan voor de ontwikkeling van het Fort presenteerde, zijn verschillende organisaties hiertegen in opstand gekomen.
De deelnemers kwamen uit alle organisaties die zich op de één of andere manier verwant voelden met de ontwikkeling van dit historische torenfort. Vertegenwoordigers uit de milieubeweging, bouwkundigen, historici e.d. kwamen d.m.v. uitgebreid overleg tot een compromis, waarin alle partijen zich konden vinden. De uitkomst had oog voor het milieu, de historische waarde van de gebouwen en de omgeving.
Zo ontstond de groep “Fortwerkers”.

De Stichting Leefbaarheid T&tW hield op basis van haar doelstellingen (genoemd in de statuten) primair toezicht op de impact van de plannen op de leefbaarheid van de dorpskern, de toch al overbelaste verkeersstromen op de Lekdijk en op andere wegen binnen ons dorp. De Gemeente Houten heeft zelf ook een stichting met toezichthouders in het leven geroepen. Hierin heeft ook een deelnemer van de Fortwerkers zitting. Deze stichting zal zoeken naar een exploitant die, binnen de door de Fortwerkers gestelde grenzen, een rendabele exploitatie van het fort denkt te kunnen realiseren.

De nieuwe status van de Waterlinie (Monument op de Wereld Erfgoedlijst van de UNESCO sinds 26/07/2021) en daarmee ook van de parel onder de Forten, heeft wel twee kanten.

• We mogen trots zijn op het feit dat wij een dergelijk belangrijk monument binnen onze dorpse gemeentegrens hebben.
• Daartegenover staat de te verwachten extra drukte die dit het hele jaar met zich meebrengt.

Het is aan de Stichting Leefbaarheid T&tW om goed in de gaten te houden dat de afspraken die gemaakt werden bij het Fortwerkersoverleg ook daadwerkelijk worden nagekomen.