Algemeen
Duurzaamheid is het zorgen voor evenwicht tussen mens, milieu en economie om de aarde niet uit te putten. Voor nu, maar ook voor de komende generaties. Het voorzien in onze eigen behoeften moet dus in evenwicht zijn met dat wat de aarde aankan. Nu we midden in een energietransitie zitten, is het van groot belang kritisch en creatief mee te denken met de voorstellen van onze overheden.

Coöperatie Duurzaam Eiland
In 2020 is de Coöperatie Duurzaam Eiland opgericht die voortkomt uit een bewoners-initiatief. De coöperatie richt zich op een brede vorm van lokale duurzaamheid, met daarin ook aandacht voor landschapsbeheer, voedsel, recycling van afval en het participeren in projecten rond energie opwekking.
Op dit moment worden er door de diverse gemeenten plannen gemaakt om honderden hectaren op het Eiland (tussen Lek en Amsterdam-Rijnkanaal) in te richten met zonne-panelen. Ook zullen er windmolens verschijnen. Daardoor zal de agrarische productie van het Eiland afnemen en de rol van de energieproducent toenemen. Dit gaat ten koste van de beleving van het open en groene karakter, zowel voor bewoners als recreanten.

Betrokkenheid Stichting
Als Stichting staan wij positief tegenover het streven van de gemeente om Houten energieneutraal te laten worden door o.a. het opwekken van duurzame energie en daarmee een lagere CO2 uitstoot te bereiken.
Waar wij minder positief tegenover staan, is het plaatsen van zonnevelden op goede landbouwgronden in het buitengebied, en wel om de volgende redenen :

• Het opwekken van energie heeft het hoogste rendement als de energie wordt opgewekt in de buurt van de grootste afnemers. Was dit ook niet de reden waarom de windmolens vlak bij Houten werden toegestaan? Zowel de infrastructuur als de benodigde m2 zijn daar ruimschoots aanwezig.
• Te denken valt aan daken van scholen, openbare gebouwen, daken van bedrijven en nog niet bebouwde hectares op toekomstige industrieterreinen. Verder terreinen langs de spoorlijn, langs de A27 en de rondweg van Houten
• Zonnevelden op agrarische gronden zullen de CO2-opnamecapaciteit van die gronden enorm doen afnemen. Wat is dan het netto rendement? Grasland neemt ca. 80,4 ton CO2 per ha op!
• Door de aanleg van zonnevelden in het buitengebied van Houten wordt van een aantrekkelijk natuurlijk landschap, wisselend met de seizoenen en met een prachtige flora en fauna, een doodse industriële omgeving gemaakt. Wat blijft er dan over van “De tuin van Houten”?
• In de bovenste lagen van de grond waar gras staat, ligt CO2 opgeslagen. Door het plaatsen van zonnevelden zal een gedeelte van deze opgeslagen CO2 vrijkomen.
• Door het plaatsen van hectares zonnevelden is er bij regenval geen gelijkmatige opname van water in de onderliggende gronden meer mogelijk, hetgeen meer wateroverlast tot gevolg kan hebben bij hevige regenval en lagere grondwater-standen na een droge periode.

Doordat er meer landbouwgrond wordt onttrokken, zal er meer diervoeder geïmporteerd worden, hetgeen ten koste gaat van het Amazonegebied. Kortom: er is geen circulaire economie mogelijk voor het betreffende boerenbedrijf.

Resumerend

• Het energie neutraal willen worden als gemeente is een goed streven en de ambitie zou in onze ogen CO2 neutraal moeten zijn.
• Er is zeker plaats voor energie opwekking. Laten we beginnen op daken van industriehallen, scholen, stallen, woningen en alle openbare gebouwen. Er is veel plaats op semi-industriële terreinen zoals braakliggende terreinen, terreinen langs spoorwegen en autowegen, langs de A27, tussen de rondweg en het kanaal etc.
• Wanneer dit niet voldoende blijkt te zijn, plaats dan een zonneveld bij een laagstam boomgaard die aan het einde van zijn economische levensduur is gekomen. Deze grond is veelal vervuild en het veld wordt aan het oog onttrokken door de al bestaande wind singel.
• En om door te gaan op de fruitteelt: er zijn zachtfruittelers die bijv. hun frambozen-, bessen-, aardbeien- en bramenplanten onder zonnepanelen hebben gezet (Piet Albers in Babberich. Volkskrant 31-07-2021). Frambozen zijn een bosgewas die moeten worden beschermd tegen hitte, regen, hagel, onweer en storm. De zonnepanelen doen dat beter dan plasticfolie, want ze hebben een dubbelfunctie als energiegenererend afdak. Door dit succesvolle voorbeeld kunnen we verder borduren op de “dubbelfunctie” van zonnepanelen: op bedrijfsdaken, kassen, parkeerplaatsen, vuilstorten, industrieterreinen en water.