In het AD van 26-05-2023

Tull en ’t Waal voelt zich overvallen: ‘220 asielzoekers bij een dorp van 700 zielen, dat is veel te veel’

Inwoners van het dorpje Tull en ’t Waal voelen zich overvallen door het plan 220 asielzoekers te gaan huisvesten bij restaurant Hajé aan de A27 in Nieuwegein. Mogelijk komen hier tijdelijke units te staan waar de komende drie tot vijf jaar asielzoekers komen te wonen.

Een informatieavond hierover eerder deze week liep uit op een emotionele bijeenkomst waar Tull – een dorp aan de Lek met ongeveer zevenhonderd inwoners – klip en klaar duidelijk maakte grote moeite te hebben met het plan. Gevreesd wordt voor overlast en onveiligheid. De locatie is volgens de gemeente Nieuwegein vooralsnog slechts een optie die wordt onderzocht, zo laat een woordvoerder weten. Wel is het zo, dat Hajé op dit moment ‘de enige beschikbare optie’ in de gemeente is. Nieuwegein vangt wel Oekraïners op, maar sinds kort geen asielzoekers meer uit andere brandhaarden in de wereld.

De onderbuik spreekt mee
“Als het gaat over opvang van vluchtelingen, spreekt al gauw de onderbuik mee’’, zegt voorzitter Bram Bosshardt van de Stichting Leefbaarheid Tull en ’t Waal. “Daar blijf ik persoonlijk het liefst verre van. Maar een vluchteling die het verdient opgevangen te worden, moeten we vervolgens niet wegstoppen op een zó afgelegen plek achter dubbele snelwegen, een bedrijventerrein plus ook nog een waterpartij, zonder behoorlijke voorzieningen. Dat draait vroeg of laat uit op een getto.’’

De betreffende locatie is aangedragen door Hajé zelf. De restaurantketen heeft positieve ervaring opgedaan in Heerenveen met de opvang van Oekraïense vluchtelingen in Hotel Hajé. De vestiging Nieuwegein ligt – vanuit deze stad gezien – aan de andere kant van de A27, zeer dicht tegen Houtens grondgebied aan.
In Tull en ’t Waal leeft bij velen het gevoel dat Nieuwegein zijn beste beentje wil voorzetten bij de opvang van vluchtelingen, maar dat de lasten hiervan voor Houten zijn. Behalve direct op de snelweg wordt de locatie straks slechts via één smal landweggetje parallel aan de rijksweg ontsloten: de Achterweg. Hieraan staan vijf (bedrijfs)woningen, nog net binnen de gemeentegrens van Nieuwegein. ,”We zijn een buurtje van dertig mensen, waar straks 220 asielzoekers zo’n beetje bovenop komen te wonen’’, zegt één van hen. ,”Of het nou vluchtelingen zijn of niet, dat doet er niet eens toe: we vinden we gewoon veel te veel en daarom zullen we proberen het tegen te houden.’’

Opvang op een cruiseschip

De gemeente Nieuwegein ving tot maart jongstleden negentig asielzoekers op aan boord van een cruiseschip in het centrum. Ook hier vreesden omwonenden aanvankelijk voor overlast en (sociale) onveiligheid, maar uiteindelijk waren de onderlinge contacten juist heel positief. “Maar dat moet je toch altijd maar weer afwachten. En daar had je nog geen honderd asielzoekers tussen een paar duizend Nieuwegeiners, terwijl hier de verhoudingen precies omgekeerd zijn. Voor ons voelt dat niet goed.’’

Hajé zelf wil de plannen niet toelichten en verwijst naar de gemeente Nieuwegein. Die zegt weliswaar blij te zijn met het aanbod, maar dat er ook nog veel water door de Lek moet stromen voordat de locatie daadwerkelijk geschikt wordt bevonden. Daarvoor wordt gesproken met ondernemers op bedrijventerrein Het Klooster, met buurgemeente Houten en direct omwonenden, onder wie dus ook inwoners van Tull en ’t Waal.
Het beoogde terrein voor de tijdelijke units ligt in een recreatief gebied waar de Hollandse Waterlinie een beschermde status heeft. ,”We staan dus echt niet voor een voldongen feit’’, aldus de gemeente Nieuwegein.

SCHRIFTELIJKE VRAGEN VAN RAADSLEDEN UIT HOUTEN AAN HET COLLEGE VAN NIEUWEGEIN ZOALS BEDOELD IN ART. 36 RVO

Het college wordt verzocht de volgende vragen schriftelijk/mondeling te beantwoorden:

Graag ontvangen wij een nadere toelichting op selectie van lokale Hajé als enige locatie voor toekomstige opvang van asielzoekers. In het kader van bijvoorbeeld integratie en voorzieningen is de locatie niet logisch.
Graag zouden wij ook een procesplanning ontvangen. Welke besluiten moeten nog genomen voor het realiseren van een AZC op deze locatie, en welke inspraakmomenten zijn er nog, en hoe worden bewoners van onze gemeente betrokken bij de besluitvorming?
Wij begrijpen dat formeel gesproken de gemeente Nieuwegein een besluit zal nemen over locatie voor opvang van asielzoekers. Echter gezien de mogelijke grote impact op onze inwoners, kan de gemeente Houten actief betrokken worden door de gemeente Nieuwegein, in de besluitvorming voor het plaatsen van een AZC op de grens van onze gemeente? En kunnen wij hierbij als raad ook inspraak hebben op een beslissing welke wordt gemaakt in onze buurgemeente?
Gezien het feit dat de AZC een potentiële grote impact op de kern Tull en ’t Waal zal hebben, en het feit dat de gemeente Nieuwegein in de eerste inspraakavonden niet zomaar alle bewoners een uitnodiging stuurde, is er behoefte aan een duidelijk aanspreekpunt vanuit het gemeentehuis in Houten. Onze vraag: wie kan binnen de gemeente Houten als aanspreekpunt fungeren voor de inwoners van de gemeente Houten wat het AZC in Nieuwegein betreft?
Het COA geeft aan dat er nauwelijks incidenten plaats vinden nabij AZC’s. Echter het kan in een uitzonderlijk geval natuurlijk voorkomen dat er toch iets mis gaat. Eén van de inwoners gaf tijdens de tweede avond een opsomming van wat in één week allemaal fout gegaan is bij een andere AZC in Nederland. Kan er proactief nagedacht worden over inzet van handhaving, om inwoners van Tull en ’t Waal en Schalkwijk gerust stellen, mocht het AZC toch geplaatst worden bij Hajé?
De gemeente Nieuwegein heeft met ondernemers gesproken op Het Klooster over het mogelijke AZC, en wat zij hiervan vonden en of ze eventuele bezwaren hadden. Kan de gemeente Houten dit ook doen met de ondernemers in onze gemeente, welke vlakbij gevestigd zijn. Of kunnen we de gemeente Nieuwegein gevraagd worden om dit te doen?

Ondertekening en naam indiener(s):
Pascal ooms (SGP), Eef Stiekema (VVD) en Sjoerd Kasius (ITH)